มงคล ที่ ๓๐  สนทนาธรรมตามกาล

มงคลชีวิต 38 ประการ ฉบับทางก้าวหน้า

การพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดด้วยจิตเมตตา

เป็นที่มาแห่งความเจริญก้าวหน้าของวิชาการทางโลกฉันใด

การสนทนาธรรมตามกาลด้วยความเคารพในธรรม

ก็ย่อมนำมาซึ่งสติปัญญา

อันเป็นหนทางเพื่อความพ้นทุกข์ฉันนั้น

ทำไมจึงต้องสนทนาธรรมตามกาล ?

"ปญฺญา นรานํ รตนํ

ปัญญาเป็นรัตนะของคน"

สํ. ส. ๑๕/๑๕๙/๕๐

            นี่คือพุทธวจนะที่แสดงให้เห็นคุณค่าของปัญญา เพราะชีวิตคนนั้นมีปัญหามาก ปัญหาเหล่านั้นล้วนต้องแก้ด้วยปัญญา ใครมีปัญญามากก็เหมือนมีแก้วสารพัดนึกไว้ในตัว ย่อมสามารถฝ่าฟันอุปสรรคและปัญหาต่างๆ ได้โดยง่าย

            ปัญญาเกิดได้จาก ๒ เหตุใหญ่ คือ

            ๑.        จากการฟังธรรมของกัลยาณมิตร ผู้มีปัญญารู้จริง

            ๒.        จากการพิจารณาไตร่ตรองโดยแยบคาย

            วิธีลัดที่จะทำให้เกิดปัญญาอย่างรวดเร็ว คือการสนทนาธรรมตามกาล ซึ่งเป็นการบังคับให้ตนเองต้องทั้งฟังทั้งพูด ต้องเป็นนักฟังที่ดี ฟังผู้อื่นพูดด้วยความตั้งใจ ฟังแล้วก็ต้องพิจารณาไตร่ตรองโดยแยบคายตามไปทันที สงสัยอะไรก็สามารถซักถามได้ นอกจากนั้นถ้าตนเองมีความรู้ในธรรมะเรื่องใดก็นำมาพูดเล่าให้ผู้อื่นฟังได้ด้วย

•ประโยชน์ของการฟังธรรมตามกาล

            ๑.        ทำให้จิตเป็นกุศล

            ๒.        ทำให้มีไหวพริบปฏิภาณดี

            ๓.        ทำให้มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด

            ๔.        ทำให้ได้ยินได้ฟังธรรมที่ตนยังไม่ได้ฟัง

            ๕.        ธรรมที่ฟังแล้วยังไม่เข้าใจชัด  ย่อมเข้าใจชัดขึ้น

            ๖.        ทำให้บรรเทาความสงสัยเสียได้

            ๗.        เป็นการทำความเห็นของตนให้ตรง     

            ๘.        เป็นการฝึกฝนอบรมจิตให้บริสุทธิ์ยิ่งขึ้น

            ๙.        เป็นการรักษาประเพณีอันดีงามของพระอริยเจ้าไว้

            ๑๐.      ชื่อว่าได้ดำเนินตามปฏิปทาอันเป็นวงศ์ของนักปราชญ์